Distantzia kritikoa. Ordóñez-Falcón bildumako argazkiak

1998/2/17 - 1998/4/18

Komisarioa: Regis Durand
Artistak: Arnulf Rainer, Thomas Ruff, Craigie Horsfield, Andrés Serrano, Bill Brandt, Julia Margaret Cameron, Dorothea Lange, Walker Evans, Diane Arbus, Lewis Hine, Richard Avedon, Alexander Rodtchenko, Irving Penn, Weegee, Margaret Watkins, Hans Bellmer, Berenice Abott, Edward Weston, John Coplans, Dora Maar, Andreas Gursky, Berenice Abbott, Brassaï, Sigmar Polke, Bernd y Hilla Becher, Robert Frank, Mario Giacomelli, Walker Evans, Hamish Fulton, Harry Callahan, Thomas Struth, Imre Kinszki, Jean Eugène Atget, Robert Adams, William Klein, Henri Cartier-Bresson, Donald McCullin, Alfred Stieglitz, Gabriele Basilico, Hannah Collins, Helen Levitt, : Imogen Cunningham, Erhard Dörner, Robert Adams, Lisette Model, Humberto Rivas, Toni Catany, Mario Giacomelli, Edward Weston, Paul Strand, Jan Groover, Harry Callahan, Richard Avedon, William Eggleston, Robert Mapplethorpe, Jaroslav Rössler, Nan Goldin, Cindy Sherman, Laurie Simmons, Charles Harbutt, Jorge Ribalta, Leopoldo Pomes, Man Ray, Joan Fontcuberta, Val Telberg, Margaret Watkins, Joël Peter Witkin, Duane Michals, Sophie Calle, Paul Mac Carthy, Andy Warhol, William Wegman, Vik Muniz, Josef Sudek, Leopoldo Pomes, Imre Kinszki, Ilse Bing, Charles Harbutt, Alexander Rodtchenko, Luis González Palma, Alfred Stieglitz, Bernard Plossu, André Kertesz, Hiroshi Sugimoto, Ronald Fischer, Michel Journiac, Pere Formiguera.
Testuak:
Muntaia:
 

Prentsa oharra:



Urtez urte eta etenik gabe argazki-lanak pilatzen aritu den Ordóñez-Falcónen bilduma hau XX. mendeko argazki sorta paregabea ikusteko aukera eskaintzera datorkigu.

1996ko urria eta 1997ko otsaila bitarte, bilduma honetako lanen zati batez erakusketa kronologiko garrantzitsua antolatu zuen Valentzian fondoak gordetzen dituen IVAM entitateak. KOLDO MITXELENA Kuluruneko erakustaretoak egun hauetan eskaintzen digun erakusketa Régis Durand-en ikuspegi partikularrean oinarriturik egituratu da, hain zuzen ere, erakusketaren komisariak berak emandako irizpidez. Aipatuak egindako aukeraketa horri, gainera, azken hilabeteetan zehar bildumara gehitutako argazki sail bat ere erantsi zaio.

Régis Durand Frantziako argazkigintzaren ikertzaile dugu, eta gaur egun berak zuzentzen du Parisko Centre National de la Photographie. Argazkigintzari eta arte garaikideari buruzko zenbait libururen egile da. 1992. urtetik eta 1996. urtera Cahors-eko Udaberria deitu topaguneetako arte zuzendaria izan zen. Arduradun izan da, berebat, bai Frantzian bai beste herrialde batzuetan antolatu izan diren hainbat eta hainbat erakusketetan.

DISTANTZIA KRITIKOak bost multzo handitan banatu diren argazki-lanetan zehar ibilaldi bat egitera konbidatzen gaitu; multzo bakoitzean era askotako aldi eta estetikako lanen konbergentzia eta zeharkapenak erakusten dira. Multzo edo atal horiek ez datoz bat aldez aurretik inork emandako sailkapen edo nozioekin, adibidez, aldi historikoarekin, teknikarekin edo generoarekin, ez; multzoak komisariak berak argazki-lanei buruz egin duen azterketan oinarriturik edota zenbait galdera teorikotan oinarriturik antolatu dira progresiboki. Multzoak, hortaz, bai hemen bai edonon beti funtsezkoa izaten dena zertan den aurkitzera egiten zaigun konbidapena dira.

1- BEGIAK GUREGANA JASOZ

Atal honetan batez ere erretratuak aurkituko ditugu. Ez da genero jakin baten erakusketa, begiradaren esperientzia baizik. Geuk luzatutako begirada bueltan itzultzen digutela edo geure pentsakizun bati erantzuten ari direla ematen dute multzo honetan bildu diren argazkiek; irudi hauen aurrean sentitzen dugun esperientzia geureganatuko dugu atal honetan, kontrakorik gerta ezean, hau da: norbait edo zerbait so ari zaigu, eta gertakizun horrek arreta berezi bat ematea eskatzen digu.

Egileak: Arnulf Rainer, Thomas Ruff, Craigie Horsfield, Andrés Serrano, Bill Brandt, Julia Margaret Cameron, Dorothea Lange, Walker Evans, Diane Arbus, Lewis Hine, Richard Avedon, Alexander Rodtchenko, Irving Penn, Weegee, Margaret Watkins, Hans Bellmer, Berenice Abbott, Edward Weston, John Coplans, Dora Maar.

2- ESPERIENTZIAREN LEKUAK

Lan hauek lipar batez baino gertatu ez denak hartu duen espazioa erakusten digute: pentsatzeko unean bertan bakarrik gorpuztu denaren ekorketa edo pulitua, hain zuzen. Batzuetan, ordea, tomaren mugan bertan gertatua jasotzen da, hau da, gertakizun bat harrapatzeko instantean gertatu dena. Beste batzuetan, ordea, gertakizun baten aurrean ikusleak izan duen esperientzia erakusten da.

Egileak: Andreas Gursky, Berenice Abbott, Brassaï, Sigmar Polke, Bernd y Hilla Becher, Robert Frank, Mario Giacomelli, Walker Evans, Hamish Fulton, Harry Callahan, Thomas Struth, Imre Kinszki, Jean Eugène Atget, Robert Adams, William Klein, Henri Cartier-Bresson, Donald McCullin, Alfred Stieglitz, Gabriele Basilico, Hannah Collins, Helen Levitt.

3- NEURRIZ GAINDIKOA BAKARRIK

Gorputzak izan, aurpegiak edota beste edozein objektu, beti dago erlazio bat argazkiak jaso duen ikonoaren -espazio eta denbora jakin bateko bizitzaren instantea- eta bere galeraren artean. Hemen axola zaigun bakarra zera da: ez-materiala dena birmaterializatzeko argazkilariak egin duen ahalegina, hots, jitez, berezko izaeraz, alegia, desagertzeko denarena irudikatzeko egin den saioa.

Egileak: Imogen Cunningham, Erhard Dörner, Robert Adams, Lisette Model, Humberto Rivas, Toni Catany, Mario Giacomelli, Edward Weston, Paul Strand, Jan Groover, Harry Callahan, Richard Avedon, William Eggleston, Robert Mapplethorpe, Jaroslav Rössler.

4- EDOZEIN PELIKULAKO FOTOGRAMA BAILITZAN

Badira beste argazkilari batzuk, era askotara mozorroturik bada ere, narraziorako tentazioa dutenak. Holako kasuetan argazkiak (eta honetan datza bere paradoxarik handiena) irudi mugikorrak bilatzeko joera dauka. Eta horretarako, argazkilaria ez da ibiltzen benetako mugimendua harrapatu nahian, nahikoa da mugimendua potentzialtasunen espazio puro bihurtzea: irudi kateiatuak, keinu bakar baten infinitorainoko aldagaiak, filme ahaztu edo galdu batetik aterakoak direla ematen duten planoez egindako muntaiak, eta abar.

Egileak: Nan Goldin, Cindy Sherman, Laurie Simmons, Charles Harbutt, Jorge Ribalta, Leopoldo Pomes, Man Ray, Joan Fontcuberta, Val Telberg, Margaret Watkins, Joël Peter Witkin, Duane Michals, Sophie Calle, Andy Warhol, William Wegman.

5- GORPUTZA DENBORATIK BANANDUTA

Argazkiak, maila batean, orainean bizi den iraganaren presentzia gordetzen duen zaindaria dirudi; argazkiak, bere erara, erakutsi nahi du munduko gauzek badutela indar berezi bat izpiritua betikotasunaren ideiarantz bideratzeko. Hartara, argazkia izatez bitartekari bat baino ez da, irudikatutako objektuaz haraindi ematen den urrats bat.

Egileak: Vik Muniz, Josef Sudek, Leopoldo Pomes, Imre Kinszki, Ilse Bing, Charles Harbutt, Alexander Rodtchenko, Luis González Palma, Alfred Stieglitz, Bernard Plossu, André Kertesz, Hiroshi Sugimoto, Ronald Fischer, Michel Journiac, Pere Formiguera.