Eduki publikatzailea

Atzealdea

Gabriel Celaya

Berrogeita hamarreko hamarkadako poesia sozialeko poeta adierazgarrienetako baten funtsa. Bertan, lehenengo edizioak nabarmentzen dira, baita garai bereko egileek eskainitako gutunak eta liburuak ere.

Gabriel Celaya Funtseko dokumentu guztiak ikusi
Gabriel Celaya Funtseko argazki nagusia. Gabriel Celaya Funtseko argazki nagusia.

Ogi-apurra

Fitxa teknikoa

  • Signatura: G.C.
  • Muturreko datak: 1760 - 2011
  • Deskribapen fisikoa: 8.000 liburu baino gehiago, aldizkako 50 argitalpen eta artxibo pertsonaleko dokumentu ugari (eskuizkribuak, argazkiak, etab.)
  • Aipamena: Gabriel Celaya Funtsa. Koldo Mitxelena Kulturuneko Liburutegia-Gipuzkoako. Foru Aldundia.
  • Sarbide baldintzak: Eskaera aldez aurretik egin behar da, KMK Liburutegiko Erreserba Gelan (kmliburutegia@gipuzkoa.eus) edo online. Baliteke dokumentu batzuk eskuragarri ez egotea, datu pertsonalak dituztelako.
  • Erreprodukzio baldintzak: Erreprodukzio eskaerak kmliburutegia@gipuzkoa.eus helbidera zuzendu beharko dira, edo online bidez egin. Eskatzaileak izango du kopiak erabiltzeko ardura, indarrean dagoen legeriaren arabera. ​​​​​
  • Gabriel Celaya, Ohlsson eta Anselmo Carretero Ikasleen Egoitzan.
  • Gabriel Celaya, Blas de Otero, Asunción Carandell, Carlos Barral eta Juan Goytisolo.
  • Eduardo Chillida eta TVEko ekipo batekin.
  • Gabriel Celayaren zenbait dokumentu Koldo Mitxelena Kulturuneko Liburutegian.
  • Gabriel Celayaren zenbait dokumentu Koldo Mitxelena Kulturuneko Liburutegian.
  • Gabriel Celayaren zenbait dokumentu Koldo Mitxelena Kulturuneko Liburutegian.

Gabriel Celaya (Rafael Gabriel Juan Múgica Celaya Leceta) Hernanin jaio zen 1911ko martxoaren 18an, eta Madrilen hil zen 1991ko apirilaren 18an. Gaztelerazko euskal poeta ezagunenetako bat izan da, eta poesia konprometitua edo poesia soziala esaten zaion horren ordezkari nagusietako bat.


Ingeniaritza ikasketak egin zituen Madrilen, eta kudeatzaile gisa lan egin zuen trenbideak eta zura eraikitzeko familia enpresan. Hala ere, Federico García Lorca eta beste intelektual batzuk ezagutu zituen Ikasleen Egoitzatik igaro zenean, eta literaturarantz bideratu zuen bidea, eta, zehazki, poesiarantz. Marea del silencio bere lehen liburua Rafael Múgica benetako izen zibilarekin argitaratu zuen Gerra zibilaren ondoren, beste poemario batzuk argitaratu zituen Juan de Leceta izenordearekin, baina, azkenean, Gabriel Celaya aukeratu zuen, izen horrekin behin betiko ezagutarazteko.


Urte batzuk geroago, 1946an, familia enpresa alde batera utzi eta, bere emazte Amparo Gastonekin batera, Norte poesiako bilduma sortu zuen. Zigilu horrekin argitaratu zituen, besteak beste, Rainer Maria Rilke, Arthur Rimbaud eta William Blakeren itzulpenak. Urte horretan bertan, Tentativas saiakera ere argitaratu zuen, eta hitzaldiak ematen hasi zen, prentsan kolaboratzen…. Zalantzarik gabe, funtsezko urtea izan zen Donostiako idazlearen ibilbidean.


Literaturatik harago, funtsezkoa izan zen Jorge Semprúnen figura. Bere lagunak eraman zuen Alderdi Komunistako ilaretan sartzera. Militantzia horri leiala izan zen bere egunen amaierara arte. Izan ere, 1977an, diktadura osteko lehenengo hauteskunde demokratikoetan, Dolores Ibarruri Pasionaria buru zuen Alderdi Komunistako Senaturako hautagai aurkeztu zen, bere lagun Rafael Alberti poetarekin batera.


Bere ibilbide profesionala behin baino gehiagotan aintzatetsi dute. 1986an, Kultura Ministerioak Espainiako Letren Sari Nazionala eman zion. 1990 Donostiak hiriko urrezko danborra eman zion.

Ikusi gehiago...

Funtsaren aurkezpena

Funtsak bilduma inprimatu bat, eskuz idatzitako beste bat eta egilearen artxibo pertsonala ditu. Inprimatutako funtsari dagokionez, 8.000 liburu baino gehiago eta aldizkako 50 argitalpen inguru dira. Gehienak XX. mendekoak diren argitalpenak dira, eta literatura, oro har, eta poesia, bereziki, tematikoki nagusi diren arren, hainbat estilotako lanak daude: eleberri beltza, entsegu historikoa, pulp literatura... Nabarmentzekoa da idatzoharren eta azpimarratuen presentzia, bai eta lehenengo edizioak ere, 36ko gerraren aurrekoak.


Funts dokumentalari, autografoari edo mekanografiatuari dagokionez, funtsezkoa da artistaren lana eta bere garaikoa aztertzeko. Bere liburuen zirriborroak, argitaratu gabeko batzuk, jatorrizko beste zirriborro batzuk, lan materialak dituzten karpetak, lanari buruzko azterlanen karpetak, literatura aldizkarietan argitaratutako poemak, kazetaritza artikuluen bilduma aurkitu ditugu. Nabarmentzekoa da, halaber, bere korrespondentzia, bidalia eta jasoa. Izan ere, Celayak bidaltzen zituen gutunen kopia bat gordetzen zuen, oso baliotsua garai hartako idazle askoren bizitza eta lana ezagutzeko.


Idazlearen artxibo pertsonalean, eskutitz horiez gain, beste argazki interesgarri batzuk ere badaude, garai berekoak, argitaratu gabeak eta marrazkiak dituztenak. Beste dokumentu grafiko eta soinudun batzuk ere nabarmentzen dira, hala nola Celayaren letretan oinarritutako konposizioak dituzten diskoen eta kaseteen multzoa edo hainbat programatan egindako esku-hartzeen grabazioak.

Beste informazio osagarria

Gabriel Celayaren bizitzari eta lanari buruzko informazio gehiago aurkituko duzu.

Gabriel Celaya Funtseko argazki nagusia.

Gabriel Celayaren Funtsarako sarbidea

Sartu Gabriel Celaya Funtseko dokumentuetan, Liburutegiko katalogoan.

Ikusi katalogoan