Literatura-itzulpengintza, hizkuntza gutxituentzako laguntza

Gaur egun, literatura hizkuntza gutxituetara itzultzea garrantzi handiko gaia da, gero eta globalizatuagoa den mundu honetan kultura- eta hizkuntza-aniztasuna babesteko modu bat baita. Literatura-lanen itzulpenaren bidez, hizkuntza gutxituak hitz egiten dituzten komunitateen nortasuna bizirik mantentzea lortzen da, eta gizarte osoaren kultura-panorama aberasten laguntzen da.

Alde horretatik, historia ikasgaiek erakusten digute hizkuntza gutxituetara egindako literatur itzulpena tresna garrantzitsua izan dela luzaroan kulturak zaintzeko eta ezagutzak transmititzeko. Kasu askotan, hizkuntza gutxituak desagertzeko arriskuan egon dira, gehiengoa duten hizkuntzak menderatzen dituztelako, eta literatura-itzulpena hizkuntza horiei aurre egiteko eta biziberritzeko modu bat izan da.

Hizkuntza gutxituetara egindako itzulpen literarioak hainbat erronka ditu aurrez aurre, hala nola baliabide falta eta erakundeen laguntza, itzultzaile espezializatuen eskasia eta itzulitako lanetarako merkatua aurkitzeko zailtasuna. Hala ere, oztopo horiek gorabehera, argitaletxeek, kultura-erakundeek eta itzultzaileek gero eta interes handiagoa dute hizkuntza gutxituetarako itzulpena sustatzeko, eta, horri esker, gero eta literatura-lan gehiago itzuli eta zabaldu dira mundu osoan.

KMKn Josu Zabaleta Cortaberria izango da maiatzaren 30ean (19:00etan), euskal itzultzaile eta filosofo ezaguna, beste behin literatura itzulpengintzan egindako lanagatik saritua izan dena. 172 liburu itzuli eta hainbat hizkuntzatan argitaratu ditu Zabaletak, eta bi aldiz saritu dute euskarari, euskal hizkuntzari, egindako ekarpenagatik.

Bere itzultzaile karrera arrakastatsuaz gain, Zabaleta Senez aldizkariaren sortzaile eta zuzendaria izan da, baita Euskal Itzultzaile, Zuzentzaile eta Interpreteen Elkarteko (EIZIE) idazkari nagusia ere. Bere lan nabarmenari esker, Nazioarteko Itzultzaile Federazioko Hedapen Txikiko eta Ertaineko Hizkuntzen Batzordeko presidente izan zen, eta hain ezagunak ez diren hizkuntzak sustatzeko eta hedatzeko konpromisoa erakutsi zuen.

Kultura Ministerioak Zabaletaren lana ere aitortu zuen, 2013an Itzultzaile Baten Obra Osoaren saria eman ziolako, esker oneko keinu batean, literatur itzulpenaren munduari egindako ekarpen baliotsuagatik. Zalantzarik gabe, Josu Zabaleta Cortaberria eredugarria da hizkuntza gutxituen itzulpengintzan eta sustapenean diharduten guztientzat.